9,5
Klanten vertellen

1271 beoordelingen

Honderdduizenden Nederlandse huishoudens maken illegaal gebruik van gemeentegrond. Om conflicten en verlies van overheidsgrond te voorkomen zal er een wetswijziging moeten komen. Dit stelt Björn Hoops, in zijn onderzoek “Landjepik in Nederland”. Hoops is onderzoeker bij de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen.

Vijf gemeenten

Hoops onderzocht het illegaal gebruik van gemeentegrond in vijf gemeenten. Het ging hierbij om burgers die gemeentegrond gebruikten zonder hier ook daadwerkelijk eigenaar van te zijn en zonder hierover afspraken te hebben gemaakt met de gemeente. In vier van deze vijf gemeenten waren tussen de 8 en 80 procent van de huishoudens betrokken bij deze vorm van landjepik. Het verschil tussen de gemeenten is groot. Dit heeft voornamelijk te maken met verschil in handhavingsbeleid, de inrichting van woonwijken en de oorspronkelijke functie van de grond.

Handhaving

Vooral aan handhaving ontbreekt het in veel gevallen. “Gemeenten voldoen op grote schaal niet aan hun verplichting om hun eigendom te beschermen. Stel, je neemt het laagste percentage (8 procent) als nationaal gemiddelde, dan zou dat betekenen dat landelijk ten minste 600.000 huishoudens (1.320.000 personen) zonder afspraken gebruikmaken van gemeente- of andere overheidsgrond”, aldus Hoops.

Uitbreiden

Meestal gebruiken mensen de gemeentegrond om hun tuin of oprit uit te breiden. Soms gaat het om een uitbreiding van de woning. Om dit te doen trekken zij gemeentegroen, maar ook stoepen, woonerven, fietspaden en zelfs openbare wegen bij hun tuin. Meestal gaat het om kleine stukken van 20 tot 45 vierkante meter. Maar soms gaat het verder en gaat het zelfs om meer dan 400 vierkante meter.

Veiligheid

Het inpikken van gemeentegrond zal in veel gevallen geen problemen met zich meebrengen. Maar gaat het om bermen, stoepen en openbare wegen, dan kan het de veiligheid in het geding brengen. Het kan gevolgen hebben voor de verkeersveiligheid, maar ook voor onderhoud aan kabels en nutsvoorzieningen. Daarnaast kan dit soort landjepik de uitvoering van woningbouwprojecten vertragen of duurder maken dan nodig.

Eigenaar

Heb je een stukje gemeentegrond 20 jaar lang in gebruik, dan wordt je automatisch eigenaar van deze grond. Ook als je de grond met opzet hebt ingepikt. De gemeente kan dan niets meer doen. Nu dit bekent is, is een groot aantal gemeenten begonnen aan een inventarisatie van het gebruik van hun grond. Dit brengt flink wat kosten met zich mee. Dit loopt al snel in de tienduizenden euro’s. In dat opzicht is het aanpassen van de wetgeving over de verjaringsverkrijging zeker de moeite waard. Zo kan verlies van overheidsgrond worden voorkomen. “Er zijn meerdere opties om te verzekeren dat de gemeente toegang houdt tot gronden met een publieke functie. De wetgever zou bijvoorbeeld de verjaringsverkrijging van dergelijke gronden kunnen uitsluiten. Dit gebeurt al in België, Frankrijk en Italië”, aldus Hoops.